W dniu 19 lutego 2020 r. Prezydent podpisał ustawę z dnia 13 lutego 2020 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2020 poz. 288; druk sejmowy 45).  Ustawa wprowadza, oprócz kolejnej zmiany w przepisach Kodeksu postępowania cywilnego, także zmiany w 20 ustawach, które stanowią niejako konsekwencję zmian wniesionych do Kodeksu postępowania cywilnego, m.in. w: ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych, prawie bankowym, prawie własności przemysłowej, kodeksie spółek handlowych, ustawie o rzecznikach patentowych, prawie o ustroju sądów powszechnych, ustawie o ochronie baz danych, ustawie o ochronie prawnej odmian roślin, ustawie o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, ustawie o spółdzielczych kasach oszczędnościowo- kredytowych, ustawie o kosztach komorniczych, ustawie o komornikach sądowych, prawie zamówień publicznych.

Jak podkreśla sam projektodawca, głównym założeniem projektu było stworzenie w ramach sądownictwa powszechnego odrębnych, wyspecjalizowanych jednostek organizacyjnych w sądach okręgowych i apelacyjnych, które miałyby się zajmować sprawami z zakresu prawa autorskiego i praw pokrewnych, własności przemysłowej oraz powiązanych z nimi spraw dotyczących nieuczciwej konkurencji (uzasadnienie projektu, s. 1-2).

W związku z powyższym do Kodeksu postępowania cywilnego zostaje dodany nowy dział regulujący odrębne postępowanie w sprawach własności intelektualnej (dział IVg), które stosuje się w sprawach o ochronę praw autorskich i pokrewnych, o ochronę własności przemysłowej oraz o ochronę innych praw na dobrach niematerialnych.

Nowelizacja wprowadza jako regułę przymus adwokacko-radcowski w sprawach z zakresu własności intelektualnej, których wartość sporu przekracza 20 000 zł i przyznaje uprawnienia do reprezentowania stron ww. sprawach przez rzeczników patentowych. Jednocześnie ustawodawca zdecydował się przewidzieć odstępstwo od zasady obowiązkowego zastępstwa przez profesjonalnych pełnomocników (art. 87² §3 – 4 ).

Nowelizacja wprowadza do polskiego postępowania cywilnego nowy środek procesowy w postaci zabezpieczenia środków dowodowych (art. 476⁹⁶-476¹⁰⁶), którego celem ma być według projektodawcy:

– zapewnienie powodowi możliwości uzyskania informacji o faktach dotyczących naruszeń jego praw w celu przygotowania podstawy faktycznej wytaczanego powództwa,

– pozyskanie na potrzeby trwającego lub przyszłego postępowania materialnego substratu, za pomocą którego prowadzony będzie dowód.

Oprócz tego, dodano nową instytucję procesową w postaci wyjawienia lub wydania środka dowodowego (art.479¹⁰⁶-479¹¹¹), a także dwa szczególne powództwa: powództwo wzajemne (art. 479¹²² – 479¹²⁸) oraz powództwo o ustalenie, że określone czynności nie naruszają określonego patentu, dodatkowego prawa ochronnego, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji (art. 479¹²⁹).

W celu ujednolicenia, wprowadzono do przepisów Kodeksu postępowania cywilnego regulację obejmującą przepisy dotyczące roszczenia informacyjnego, czyli wezwania do udzielenia informacji (art. 479¹¹²-479¹²¹)w stosunku do wszystkich praw własności intelektualnej.

Właściwość sądów:

Sądy okręgowe – w sprawach z zakresu własności intelektualnej

Sąd Okręgowy w Warszawie – w sprawach z zakresu własności intelektualnej dotyczących programów komputerowych, wynalazków, wzorów użytkowych, topografii układów scalonych, odmian roślin oraz tajemnicy przedsiębiorstwa o charakterze technicznym.

Opłaty:

• Opłata stała w wysokości 200 zł od wniosku:

– o zabezpieczenie środka dowodowego, o którym mowa w art. 80 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, art. 286¹ ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej, art. 36b ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin oraz art. 11a ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych,

– wezwanie do udzielenia informacji, o którym mowa w art. 80 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, art. 2861 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej, art. 36b ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin oraz art. 11a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych.

• Oplata stała w wysokości 1000 zł od pozwu w sprawie o naruszenie prawa do znaku towarowego lub wzoru przemysłowego, obejmującego żądanie unieważnienia lub stwierdzenia wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy, unieważnienia prawa z rejestracji wzoru przemysłowego, żądanie unieważnienia lub stwierdzenia wygaśnięcia prawa ochronnego na wspólny znak towarowy, prawa ochronnego na znak towarowy gwarancyjny, uznania ma terytorium RP ochrony międzynarodowego znaku towarowego, żądania uznania na terytorium RP unieważnienia uznania ochrony międzynarodowego wzoru przemysłowego.

• Oplata stała – egzekucyjna w sprawach o egzekucję świadczeń niepieniężnych w wysokości 400 zł w sprawach o:

–  zabezpieczenie środka dowodowego w postępowaniu w sprawach własności intelektualnej,

– o wydanie środka dowodowego w postępowaniu w sprawach własności intelektualnej.

Nowelizacja przepisów Kodeksu postępowania cywilnego wchodzi w życie z dnia 1 lipca 2020 r.

Źródło:

1. Uzasadnienie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, (online:) http://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/druk.xsp?nr=45, dostęp: 24.02.2020
2. Ustawa z dnia 13 lutego 2020 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20200000288, dostęp: 24.02.2020