Stan epidemii a stan zagrożenia epidemicznego
W dniu 20 marca 2020 r. na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej wprowadzono stan epidemii. Pierwsze pytanie jakie przychodzi każdemu na myśl, to czym różni się stan zagrożenia epidemicznego od stanu epidemii? Definicje obu terminów zostały określone w ustawie z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (tekst jedn. Dz. U. z 2019 r. poz. 1239 ze zm.).
Stan zagrożenia epidemicznego oznacza sytuację prawną wprowadzoną na danym obszarze w związku z ryzykiem wystąpienia epidemii w celu podjęcia określonych w ustawie działań zapobiegawczych.
Stan epidemii oznacza sytuację prawną wprowadzoną na danym obszarze w związku z wystąpieniem epidemii w celu podjęcia określonych w ustawie działań przeciwepidemicznych i zapobiegawczych dla zminimalizowania skutków epidemii.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 13 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego (Dz. U z 2020 r. poz. 433 ze zm.) w okresie od 14 marca 2020 r. do odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej ogłoszono stan zagrożenia epidemicznego w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2.
Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego (Dz. U. z 2020 r. poz. 490) z dniem 20 marca 2020 r. odwołano na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stan zagrożenia epidemicznego i jednocześnie rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii (Dz. U. z 2020 r. poz. 491) w okresie od 20 marca 2020 r. do odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej ogłoszono stan epidemii w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2.
Zarówno w przypadku podjęcia decyzji o ogłoszeniu stanu zagrożenia epidemicznego, jak i stanu epidemii, minister właściwy do spraw zdrowia lub wojewoda, uwzględniając drogi szerzenia się zakażeń i chorób zakaźnych oraz sytuację epidemiczną na obszarze, na którym ogłoszono stan zagrożenia epidemicznego lub stan epidemii, mogą podjąć środki prewencyjne i nałożyć, w trybie rozporządzenia:
- czasowe ograniczenie określonego sposobu przemieszczania się,
- czasowe ograniczenie lub zakaz obrotu i używania określonych przedmiotów lub produktów spożywczych,
- czasowe ograniczenie funkcjonowania określonych instytucji lub zakładów pracy,
- zakaz organizowania widowisk i innych zgromadzeń ludności,
- obowiązek wykonania określonych zabiegów sanitarnych, jeżeli wykonanie ich wiąże się z funkcjonowaniem określonych obiektów produkcyjnych, usługowych, handlowych lub innych obiektów,
- nakaz udostępnienia nieruchomości, lokali, terenów i dostarczenia środków transportu do działań przeciwepidemicznych przewidzianych planami przeciwepidemicznymi,
- obowiązek przeprowadzenia szczepień ochronnych oraz grupy osób podlegające tym szczepieniom, rodzaj przeprowadzanych szczepień ochronnych.
W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego w Polsce zdecydowano się na wprowadzenie:
- ograniczenia określonego sposobu przemieszczania się
- ograniczenia lub zakaz obrotu i używania określonych przedmiotów
- ograniczenia funkcjonowania określonych instytucji lub zakładów pracy
- zakazu organizowania widowisk i innych zgromadzeń ludności
Po wprowadzeniu stanu epidemii, czyli od 20 marca 2020 r. utrzymano ww. zakazy, w tym rozszerzono ograniczenia funkcjonowania określonych instytucji lub zakładów pracy, m.in. poprzez:
W okresie od dnia 21 marca 2020 r. (sobota) do odwołania w obiektach handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2 ustanawia się czasowe ograniczenie polegający na całkowitym zakazie prowadzenia działalności, polegające na:
- handlu detalicznego najemcom powierzchni handlowej, z wyłączeniem najemców, których przeważająca działalność polega na sprzedaży:
- żywności w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2019 r. poz. 1252 oraz z 2020 r. poz. 284 i 285)
- produktów kosmetycznych w rozumieniu art. 2 pkt 9 ustawy z dnia 4 października 2018 r. o produktach kosmetycznych (Dz. U. poz. 2227) innych niż przeznaczone do perfumowania lub upiększania
- artykułów toaletowych
- środków czystości
- produktów leczniczych w rozumieniu art. 2 pkt 32 ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2019 r. poz. 499, z późn. zm.), w tym w aptekach lub punktach aptecznych
- wyrobów medycznych w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 186)
- środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego w rozumieniu art. 3 ust. 3 pkt 43 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia
- gazet
- artykułów budowlanych lub remontowych
- artykułów dla zwierząt domowych
- paliw
- prowadzenia działalności usługowej najemcom powierzchni usługowej, z wyłączeniem najemców, których przeważająca działalność polega na świadczeniu usług:
- medycznych
- bankowych
- ubezpieczeniowych
- pocztowych
- pralniczych
- gastronomicznych polegających jedynie na przygotowywaniu i dostarczaniu żywności;
- prowadzenia handlu detalicznego lub prowadzenia działalności usługowej na wyspach handlowych.
W ramach ograniczeń funkcjonowania określonych instytucji lub zakładów pracy nie utrzymano czasowego ograniczenia prowadzenia działalności związanej z prowadzeniem obiektów noclegowych turystycznych i miejsc krótkotrwałego zakwaterowania (ujętej w Polskiej Klasyfikacji Działalności w podklasie 55.20) (wpis na ten temat – klik) – najprawdopodobniej przez przeoczenie.
Nowym ograniczeniem, w porównaniu do stanu zagrożenia epidemicznego jest nakaz udostępnienia nieruchomości, lokali i terenów przewidzianych planami przeciwepidemicznymi polegający na konieczności udostępniania w celu zwalczania epidemii w okresie od 20 marca 2020 r. do odwołania nieruchomości, lokali i terenów, jeżeli są one przewidziane w planie, o którym mowa w art. 44 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (chodzi o wojewódzkie plany działania na wypadek wystąpienia epidemii). Wojewoda, na podstawie informacji uzyskanej od właściwego wojewódzkiego inspektora sanitarnego, informuje właściciela o obowiązku udostępnienia nieruchomości, lokalu i terenu.
Źródło:
- Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (tekst jedn. Dz. U. z 2019 r. poz. 1239 ze zm.), http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20082341570, 20.03.2020 r.
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 13 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego (Dz. U z 2020 r. poz. 433 ze zm.), http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20200000433, 20.03.2020 r.
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego (Dz. U. z 2020 r. poz. 490), http://dziennikustaw.gov.pl/DU/2020/490, 20.03.2020 r.
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii (Dz. U. z 2020 r. poz. 491), http://dziennikustaw.gov.pl/DU/2020/491, 20.03.2020 r.