Zmień regulamin e-sklepu!

Zmień regulamin e-sklepu!

Rozszerzenie ochrony konsumenckiej

Z dniem 1 stycznia 2021 r. pojawiła się trzecia kategoria klienta. Nowym klientem jest przedsiębiorca na prawach konsumenta. Zmiana przepisów nakłada na wszystkich sprzedawców obowiązek dokonania zmian w regulaminach sklepów. 

Zacznijmy jednak od początku. 

Podstawowe definicje

Konsument – osoba fizyczna dokonująca z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.

Przedsiębiorca – brak jest jednolitej definicji pojęcia „przedsiębiorca”. Pojęcie to występuje w różnych ustawach. Podstawowe i najbardziej ogólne rozumienie pojęcia przedsiębiorcy wynika z Kodeksu Cywilnego oraz ustawy – Prawo przedsiębiorców. Przedsiębiorca to:

• osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna, która nie jest osobą prawną, a której ustawa przyznaje zdolność prawną, prowadzącą we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową;
• osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, wykonująca działalność gospodarczą. Przedsiębiorcami są także wspólnicy spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej. Zasady podejmowania, wykonywania i zakończenia działalności gospodarczej przez osoby zagraniczne określają odrębne przepisy.

Przedsiębiorca na prawach konsumenta – osoba fizyczna zawierającą umowę bezpośrednio związaną z jej działalnością gospodarczą, gdy z treści tej umowy wynika, że nie posiada ona dla niej charakteru zawodowego, wynikającego w szczególności z przedmiotu wykonywanej przez nią działalności gospodarczej, udostępnionego na podstawie przepisów o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. 

Jakie uprawnienia zyskuje przedsiębiorca na prawach konsumenta?

Przedsiębiorcy na prawach konsumenta od 1 stycznia 2021 r. otrzymali dodatkowe uprawnienia:

1. Brak związania klauzulami niedozwolonymi  
2. Rozszerzenie rękojmi za wady rzeczy
3. Prawo odstąpienia od umowy zawartej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa

Dodatkowo, rozszerzono również uprawnienia regresowe sprzedawcy w przypadku umów zawartych z przedsiębiorcą na prawach konsumenta.  

Uprawnienia nowej kategorii klienta, przedsiębiorcy na prawach konsumenta, wymuszają na przedsiębiorcach prowadzących sklepy online weryfikację regulaminów sklepów: po pierwsze pod kątem stosowanych przez nich postanowień umownych. Przedsiębiorcy muszą zweryfikować czy ich regulamin nie zawiera tak zwanych klauzul niedozwolonych. 

Przykładowa klauzula, która od 1 stycznia 2021 r. będzie niedozwolona wobec przedsiębiorcy na prawach konsumenta:

§10

Rozstrzyganie ewentualnych sporów pomiędzy Sprzedawcą a  Konsumentem zostaje poddane sądom właściwym zgodnie z właściwymi przepisami Kodeksu postępowania cywilnego, zaś między Sprzedawcą a Przedsiębiorcą zostaje poddane sądowi właściwemu ze względu na siedzibę Sprzedawcy.

Jak rozpoznać przedsiębiorcę na prawach konsumenta?

Nowym klientem, przedsiębiorcą na prawach konsumenta, quasi konsumentem może być wyłącznie osoba fizyczna. 

Przykłady:

• osoba fizyczna prowadząca jednosobowa działalność gospodarczą wpisaną do Centralnej Ewidencji i Informacji Działalności Gospodarczej;
• osoba fizyczna prowadząca nieewidencjonowaną działalność;
• w niektórych sytuacjach rolnik. 

 Osoba fizyczna musi zawierać umowę w ramach prowadzonej przez siebie działalności. Może zażądać od nas faktury. Jednak zawarta umowa nie może być związana z jej zawodowym charakterem.

Jak ocenić czy umowa ma zawodowy charakter?

Przez zawodowy charakter należy rozumieć dokonywanie czynności cywilnoprawnych mający wywołać skutek prawny w relacji z przedsiębiorcą, a ta czynność musi być bezpośrednio związana przez tę osobę z działalnością zawodową. Zawodowy charakter oznacza specjalizację lub branżę, w której działa dana osoba fizyczna. 

Z zawodowym charakterem mamy do czynienia, gdy osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, zawierając umowę z innym przedsiębiorcą – profesjonalistą (oferującym świadczenie z zakresu swojej branży lub specjalizacji) zawiera umowę bezpośrednio związaną z branżą lub specjalizacją, którą ta osoba wykonuje/reprezentuje.

Przykład nr 1:

Pan Marek jest mechanikiem i prowadzi zakład samochodowy w formie jednoosobowej działalności gospodarczej. Pan Marek dokonuje zakupu drukarki na firmę i prosi o fakturę. Dokonany przez Pana Marka zakup nie jest związany z jego działalnością zawodową – jego specjalizacją czy branżą. Pan Marek będzie traktowany jako przedsiębiorca na prawach konsumenta.

Przykład nr 2:

Pani Kasia jest fryzjerką i prowadzi salon fryzjerski w formie jednoosobowej działalności gospodarczej.  Pani Kasia dokonuje zakupu suszarki do włosów i prosi o fakturę. Dokonany przez Panią Kasię zakup jest związany z jej działalnością zawodową – jej specjalizacją lub branżą. Pani Kasia nie będzie  traktowana jako przedsiębiorca na prawach konsumenta.

Przykład nr 3:

Pani Patrycja prowadzi działalność nierejestrowaną (na próbę) i zajmuje się rękodziełem – sprzedażą torebek robionych na szydełku. Pani Patrycja kupuje sznurek, z których wykonuje torebki. Dokonany przez Panią Patrycję zakup jest związany z jej działalnością zawodową jej specjalizacją lub branżą. Pani Patrycja nie będzie  traktowana jako przedsiębiorca na prawach konsumenta.

Przykład nr 4: 

Pani Joanna jest księgową i prowadzi biuro rachunkowe w formie spółki z o.o. Pani Joanna dokonuje zakupu oprogramowania wspierającego rozliczanie jej klientów. Dokonany przez Panią Joannę zakup jest związany z jej działalnością zawodową, jednak Pani Joanna nie prowadzi działalności jako osoba fizyczna, lecz jako osoba prawna. Pani Joanna nie będzie traktowana jako przedsiębiorca na prawach konsumenta. 

Od 1 stycznia 2021 r. przepisy o rękojmi dotychczas stosowane wyłącznie wobec konsumenta zostały rozszerzone również na przedsiębiorcę na prawach konsumenta, który otrzymał ochronę podobną do ochrony konsumenckiej w przypadku stwierdzenia wady rzeczy sprzedanej.

Uwaga!

Wobec przedsiębiorcy na prawach konsumenta można jednak dokonać modyfikacji (rozszerzyć, ograniczyć lub wyłączyć) odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu rękojmi w umowie do przypadków określonych w przepisach szczególnych. Należy jedynie zaakcentować, że niektórzy prawnicy uważają, że modyfikacja ta jest możliwa po uprzednich negocjacjach między stronami. 

Z punktu regulaminów sklepów online jedną z kluczowych zmian jest przyznanie przedsiębiorcy na prawach konsumenta prawa odstąpienia od umowy zawartej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa.

W określonych przypadkach konsumentowi przysługuje prawdo odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość. Prawo odstąpienia od umowy określają przepisy art. 27 – 38 Ustawy o prawach konsumenta.

Od 1 stycznia 2021 r. prawo do odstąpienia od umowy na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa przysługuje również przedsiębiorcy na prawach konsumenta.

W praktyce oznacza to tyle, że również przedsiębiorcę na prawach konsumenta należy pouczyć o przysługującym mu prawie odstąpienia od umowy lub pouczyć, że prawo to nie przysługuje z uwagi na sytuacje określone w art. 38 Ustawy o prawach konsumenta. W prościej, należy w tym zakresie zmienić regulamin sprzedaży online. 

Ocena istnienia związku czynności prawnej (umowy) z działalnością zawodową należy weryfikować pod względem tej czynności. Związek między czynnością a działalnością zawodową musi być bezpośredni. Oznacza to, że istnienie związku jedynie pośredniego nie wyłącza uznania, że osoba dokonuje czynności jako konsument. (wyrok SA w Poznaniu z dnia 30.12.2019 r., sygn. I ACa 1025/18, Legalis). 

W praktyce ustalenie czy dana umowa ma zawodowy charakter dla kupującego będzie skupiała się na ustaleniu czy kupujący z uwagi na prowadzoną przez siebie dzialalność, specjalizację jest w stanie ocenić prawidłowość dokonanej transakcji. 

Zawodowy charakter wynika w szczególności z przedmiotu wykonywanej działalności gospodarczej, udostępnionego na podstawie przepisów o CEIDG (kody PKD).

Jak sprawdzić kod PKD w CEiDG? Kliknij 

Ważne!

Obowiązujące od 1 stycznia 2021 r. zmiany odnoszą się do wszystkich umów. Co to oznacza? 

Każdorazowo kiedy zawierana jest umowa z przedsiębiorcą na prawach konsumenta należy weryfikować czy w stosowanym przez nas wzorze umowy nie ma klauzul niedozwolonych, a w przypadku zgłoszonej wady rzeczy sprzedanej stosujemy przepisy jak do konsumenta, chyba że zdecydowaliśmy się wyłączyć rękojmię za wady rzeczy sprzedanej. Wreszcie nie tylko w regulaminach sklepów należy uwzględnić informacje o prawie odstąpienia od umowy zawartej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa.  Sprzedajesz za pośrednictwem wiadomości na fanpage, korespondencji e-mail, na grupie Facebook. Te zmiany Ciebie też dotyczą. 

Jeżeli nie masz pewności, czy Twój regulamin jest zgodny z prawem – skontaktuj się ze mną i zamów audyt prawny Twojego regulaminu sklepu.

Umów konsultacje

Źródła:

1.  art. 385⁵, 556⁴-556⁵, art. 576⁵ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.);
2. Art. 38a Ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Dz. U. z 2014 r. poz. 827 ze zm.);
3. Uzasadnienie projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych (online:) https://www.sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=3622 [dostęp: 01.12.2020 r.];
4. P. Mikłaszewicz, komentarz do art. 385⁵[w:] Kodeks cywilny. Komentarz, pod red. prof. Ucz.UW dr hab. K. Osajda, Warszawa 2020, Legalis;
5. komentarz do art. 385⁵[w:] Kodeks cywilny. Komentarz, pod red. prof. dr hab. M. Załucki, Warszawa 2020, Legalis. 

Share on facebook
Facebook
Share on linkedin
LinkedIn
Share on email
Email
Share on print
Print

Przedsiębiorco!

Chcesz być na bieżąco z przepisami? 

Zapisz się na newsletter