Zawodowy charakter umowy
Zawodowy charakter umowy
Rozszerzenie ochrony konsumenckiej
Z dniem 1 stycznia 2021 r. pojawiła się trzecia kategoria klienta. Nowym klientem jest przedsiębiorca na prawach konsumenta.
Przedsiębiorca na prawach konsumenta określany jest jako osoba fizyczna zawierająca umowę bezpośrednio związaną z jej działalnością gospodarczą, gdy z treści tej umowy wynika, że nie posiada ona dla niej charakteru zawodowego, wynikającego w szczególności z przedmiotu wykonywanej przez nią działalności gospodarczej, udostępnionego na podstawie przepisów o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
Czym jest charakter zawodowy umowy?
Zawodowy charakter wynika w szczególności z przedmiotu wykonywanej działalności gospodarczej, udostępnionego na podstawie przepisów o CEIDG (kody PKD). Przez zawodowy charakter należy rozumieć dokonywanie czynności cywilnoprawnych mający wywołać skutek prawny w relacji z przedsiębiorcą, a ta czynność musi być bezpośrednio związana przez tę osobę z działalnością zawodową.
Kod PKD, to skrót oznaczający Polską Klasyfikację Działalności określającą rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej. Kody PKD reguluje rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2007 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (Dz.U. Nr 251, poz. 1885).
Klasyfikacja kodów PKD dostępna jest pod adresem strony internetowej: https://www.biznes.gov.pl/pl/klasyfikacja-pkd, zaś wyszukiwarka kodów pod adresem: https://www.biznes.gov.pl/pl/tabela-pkd.
Jak ustalić czy zawierana umowa ma charakter zawodowy?
Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej jest powszechnie dostępnym i darmowym źródłem informacji przedsiębiorcach będących osobami fizycznymi. Ustalenia czy umowa ma dla przedsiębiorcy na prawach konsumenta zawodowy charakter należy dokonać przede wszystkim po kodach PKD oraz na podstawie treści umowy.
Umowy zawierane w związku z zawodowym charakterem to tylko te umowy, które związane są z branżą lub specjalizacją danego przedsiębiorcy. To umowy, na podstawie których przedsiębiorca świadczy to, co w rzeczywistości ma do zaoferowania klientowi.
PRZYKŁAD:
Pan Krzysztof jest ślusarzem i prowadzi zakład ślusarski w formie jednoosobowej działalności gospodarczej. Pan Krzysztof dokonuje zakupu drukarki na firmę i prosi o fakturę. Dokonany przez Pana Krzysztofa zakup nie jest związany z jej działalnością zawodową – jego specjalizacją czy branżą. Pan Krzysztof będzie traktowany jako przedsiębiorca na prawach konsumenta.
PRZYKŁAD:
Pani Aleksandra jest kosmetologiem i prowadzi salon kosmetyczny w formie jednoosobowej działalności gospodarczej. Pani Aleksandra dokonuje zakupu preparatów niezbędnych do zabiegów oferowanych w jej salonie i prosi o fakturę. Dokonany przez Panią Aleksandrę zakup jest związany z jej działalnością zawodową – jej specjalizacją lub branżą. Pani Aleksandra nie będzie traktowana jako przedsiębiorca na prawach konsumenta.
PRZYKŁAD:
Pani Katarzyna jest księgową i prowadzi biuro rachunkowe w formie spółki z o.o. Pani Katarzyna dokonuje zakupu oprogramowania wspierającego rozliczanie jej klientów. Dokonany przez Panią Katarzynę zakup jest związany z jej działalnością zawodową, jednak Pani Katarzyna nie prowadzi działalności jako osoba fizyczna, lecz jako osoba prawna. Pani Katarzyna nie będzie traktowana jako przedsiębiorca na prawach konsumenta.
Ustalenie zawodowego charakteru może powodować liczne problemy interpretacyjne. Należy pamiętać, że wpis do ewidencji może mieć znaczenie dowodowe przy ustalaniu, czy dana czynność ma bezpośredni związek z prowadzoną przez określoną osobę działalnością gospodarczą lub zawodową, jednakże ów związek należy badać w świetle całokształtu okoliczności zawarcia określonej umowy (wyrok SA w Warszawie z 2.9.2010 r., I ACa 514/10, Legalis).
Jak zweryfikować kod PKD?
Aby zweryfikować kody PKD osoby fizycznej prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą wpisaną do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej należy wyszukać danego przedsiębiorcę w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej , a następnie wybrać opcję „historia wpisu”.
Witryna internetowa przeniesie nas do kolejnej strony, gdzie należy nacisnąć opcję „wpis”.
PO naciśnięciu w przycisk „Wpis” witryna internetowa przeniesie nas do kolejnej podstrony, gdzie zostaną zaprezentowane publiczne dane wpisu. W podpunkcie oznaczonym jako „Dane dodatkowe” umieszczone są informacje o kodach PKD.
Za konsumenta może być uważna tylko osoba fizyczna znajdująca się w sytuacji prawnej, polegającej na dokonywaniu czynności cywilnoprawnej, mającej wywołać skutek prawny w jej relacji z przedsiębiorcą, a ta czynność nie może być bezpośrednio związana z prowadzoną przez tę osobę działalnością gospodarczą lub zawodową. (wyrok SA w Szczecinie z dnia 6.04.2017 r., sygn. I ACa 892/16).
Źródła:
- art. 3855, 5564-5565, art. 5765 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.);
- Art. 38a Ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Dz. U. z 2014 r. poz. 827 ze zm.);
- Uzasadnienie projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych (online:) https://www.sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=3622 [dostęp: 01.12.2020 r.];
- P. Mikłaszewicz, komentarz do art. 3855[w:] Kodeks cywilny. Komentarz, pod red. prof. Ucz.UW dr hab. K. Osajda, Warszawa 2020, Legalis;
- komentarz do art. 3855[w:] Kodeks cywilny. Komentarz, pod red. prof. dr hab. M. Załucki, Warszawa 2020, Legalis.